Το φαινόμενο «μπούλινγκ» ή εκφοβισμού ή θυματοποίησης ενός παιδιού, όπως προτιμούν να το ονομάζουν οι Ευρωπαίοι, φυσικά γεννιέται μέσα στα σχολεία. Πριν μερικά χρόνια βλέπαμε τα θέματα της σχολικής βίας σε ενημερωτικές εκπομπές και μας φάνταζαν πολύ μακρινά σενάρια. Το πρόβλημα ήταν πως υπήρχαν κρούσματα βίας και στα δικά μας σχολεία , σε μικρότερη φυσικά έκταση, όμως δεν είχε δοθεί και η δέουσα προσοχή στο πρόβλημα αυτό από γονείς και καθηγητές.
Προσωπικά θυμάμαι τον εαυτό μου μετά από κάποιον μικροκαυγά στο σχολείο να λένε οι καθηγητές χαρακτηριστικά "έλα μωρέ, παιδιά είναι θα μαλώσουν και θα τα βρούνε σε 10 λεπτά". Όντως αυτό γινόταν στην πλειονότητα των περιπτώσεων. Τώρα όμως καταλαβαίνω γιατί μετά από τέτοια περιστατικά κάποια παιδιά κλείνονταν στον εαυτό τους , έδειχναν απροθυμία για μάθηση και γενικότερα ήταν περιθωριοποιημένα είτε εκούσια είτε όχι. Για τους περισσότερους τότε ήταν οι "φλώροι" που δεν άντεχαν την πίεση. Η πραγματικότητα όμως είναι εντελώς διαφορετική.
Η ψυχοσύνθεση ενός ανθρώπου είναι ένα πολύπλοκο αντικείμενο προς επεξεργασία, πόσο μάλλον ενός παιδιού. Ο εκφοβισμός ,λοιπόν, που εμφανίζεται κυρίως στη σχολική πραγματικότητα έχει σοβαρές επιπτώσεις για την ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού και του εφήβου και τη διαδικασία της μάθησης. Ο εκφοβισμός μπορεί να πάρει διάφορες μορφές , είτε λεκτικές (πειράγματα, βρίσιμο, ειρωνική συμπεριφορά, απειλές, διάδοση φημών) ,είτε σωματικές (χτυπήματα, σπρώξιμο, σεξουαλική παρενόχληση, χειρονομίες). Πλέον αναγνωρίζεται ακόμα και ο διαδικτυακός εκφοβισμός ή "cyber bullying", απειλές δηλαδή μέσω του internet.
Με την εξέλιξη λοιπόν της κοινωνικής πραγματικότητας θα πρέπει να αναθεωρηθούν οι πρακτικές που ακλουθούνται για το συγκεκριμένο θέμα στα σχολεία και να δωθεί μια λύση μέσα από την ίδια τη μαθητική κοινότητα. Το θέμα αυτό έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις και στην Ελλάδα τον τελευταίο καιρό και δεν υπάρχει πολύς χρόνος για πρόληψη αυτής της συμπεριφοράς. Απαιτείται σαφώς ενημέρωση και εγγρήγορση από μεριάς γονέων και δασκάλων.
Στις εφηβικές ηλικίες μπορούν να συσταθούν και κάποιες ομάδες επίλυσης τέτοιου είδους προβλημάτων, όπου οι "αντικρουόμενες" πλευρές κάθονται μαζί και με τη βοήθεια και τις προτροπές άλλων συμμαθητων τους προσπαθούν να επιλύσουν με διάλογο τις όποιες διαφορές τους. Δεν είναι φυσικά η μοναδική λύση αυτή , απλά την ανέφερα γιατί μου έκανε εντύπωση η ευελιξία και τα αντανακλαστικά της μαθητικής κοινότητας ενός γυμνασίου της Ελλάδας όπου παρατηρήθηκε αυτή η πρακτική.
Τέλος, αυτό που χρειάζετα είναι να δωθεί ο λόγος στα παιδιά και να μην προαποφασιζουν οι μεγαλύτεροι για την αντιμετώπιση τέτοιων φαινομένων. Από τη συζήτηση , άμεση ή έμμεση επί του θέματος, γονείς και δάσκαλοι μπορούν να καταλάβουν πότε ένα παιδί νιώθει καταπιεσμένο ή ενοχλημένο από ανάλογες συμπεριφορές "bullying" . Το πρώτο βήμα είναι να αποβάλλουν τα παιδιά-θύματα το "βάρος" της παρενόχλησης από πάνω τους, με το να το συζητήσουν χωρίς να γίνουν αντικείμενο περεταίρω ειρωνικών σχολίων και εμπαιγμού και το δεύτερο βήμα η εύρεση από κοινού λύσης με τον μικρότερο αντίκτυπο στο παιδί σε επίπεδο προσωπικό και μαθητικής κοινότητας.
Ένα πολύ καλό ιστολόγιο σχετικό με μαθησιακά προβλήματα που προτείνουμε είναι το
http://paidagwgos.blogspot.com/.
Προσωπικά θυμάμαι τον εαυτό μου μετά από κάποιον μικροκαυγά στο σχολείο να λένε οι καθηγητές χαρακτηριστικά "έλα μωρέ, παιδιά είναι θα μαλώσουν και θα τα βρούνε σε 10 λεπτά". Όντως αυτό γινόταν στην πλειονότητα των περιπτώσεων. Τώρα όμως καταλαβαίνω γιατί μετά από τέτοια περιστατικά κάποια παιδιά κλείνονταν στον εαυτό τους , έδειχναν απροθυμία για μάθηση και γενικότερα ήταν περιθωριοποιημένα είτε εκούσια είτε όχι. Για τους περισσότερους τότε ήταν οι "φλώροι" που δεν άντεχαν την πίεση. Η πραγματικότητα όμως είναι εντελώς διαφορετική.
Η ψυχοσύνθεση ενός ανθρώπου είναι ένα πολύπλοκο αντικείμενο προς επεξεργασία, πόσο μάλλον ενός παιδιού. Ο εκφοβισμός ,λοιπόν, που εμφανίζεται κυρίως στη σχολική πραγματικότητα έχει σοβαρές επιπτώσεις για την ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού και του εφήβου και τη διαδικασία της μάθησης. Ο εκφοβισμός μπορεί να πάρει διάφορες μορφές , είτε λεκτικές (πειράγματα, βρίσιμο, ειρωνική συμπεριφορά, απειλές, διάδοση φημών) ,είτε σωματικές (χτυπήματα, σπρώξιμο, σεξουαλική παρενόχληση, χειρονομίες). Πλέον αναγνωρίζεται ακόμα και ο διαδικτυακός εκφοβισμός ή "cyber bullying", απειλές δηλαδή μέσω του internet.
Με την εξέλιξη λοιπόν της κοινωνικής πραγματικότητας θα πρέπει να αναθεωρηθούν οι πρακτικές που ακλουθούνται για το συγκεκριμένο θέμα στα σχολεία και να δωθεί μια λύση μέσα από την ίδια τη μαθητική κοινότητα. Το θέμα αυτό έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις και στην Ελλάδα τον τελευταίο καιρό και δεν υπάρχει πολύς χρόνος για πρόληψη αυτής της συμπεριφοράς. Απαιτείται σαφώς ενημέρωση και εγγρήγορση από μεριάς γονέων και δασκάλων.
Στις εφηβικές ηλικίες μπορούν να συσταθούν και κάποιες ομάδες επίλυσης τέτοιου είδους προβλημάτων, όπου οι "αντικρουόμενες" πλευρές κάθονται μαζί και με τη βοήθεια και τις προτροπές άλλων συμμαθητων τους προσπαθούν να επιλύσουν με διάλογο τις όποιες διαφορές τους. Δεν είναι φυσικά η μοναδική λύση αυτή , απλά την ανέφερα γιατί μου έκανε εντύπωση η ευελιξία και τα αντανακλαστικά της μαθητικής κοινότητας ενός γυμνασίου της Ελλάδας όπου παρατηρήθηκε αυτή η πρακτική.
Τέλος, αυτό που χρειάζετα είναι να δωθεί ο λόγος στα παιδιά και να μην προαποφασιζουν οι μεγαλύτεροι για την αντιμετώπιση τέτοιων φαινομένων. Από τη συζήτηση , άμεση ή έμμεση επί του θέματος, γονείς και δάσκαλοι μπορούν να καταλάβουν πότε ένα παιδί νιώθει καταπιεσμένο ή ενοχλημένο από ανάλογες συμπεριφορές "bullying" . Το πρώτο βήμα είναι να αποβάλλουν τα παιδιά-θύματα το "βάρος" της παρενόχλησης από πάνω τους, με το να το συζητήσουν χωρίς να γίνουν αντικείμενο περεταίρω ειρωνικών σχολίων και εμπαιγμού και το δεύτερο βήμα η εύρεση από κοινού λύσης με τον μικρότερο αντίκτυπο στο παιδί σε επίπεδο προσωπικό και μαθητικής κοινότητας.
Ένα πολύ καλό ιστολόγιο σχετικό με μαθησιακά προβλήματα που προτείνουμε είναι το
http://paidagwgos.blogspot.com/.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου